W tym roku, 1 listopada, Stowarzyszenie „Fabryka Feniksa” po raz piąty organizuje na żyrardowskim cmentarzu akcję „Ratujmy naszą historię od zapomnienia”. Wspólnie z młodzieżą kwestuje prezydent Andrzej Wilk oraz zaproszone przez niego osoby, cieszące się społecznym autorytetem. Akcję wspiera również parafia pw. Matki Bożej Pocieszenia. Pieniądze zebrane podczas tegorocznej kwesty przeznaczone będą na odnowienie i konserwację kolejnego zabytkowego nagrobka znajdującego się na terenie nekropolii. 

Trochę historii…

Początki żyrardowskiego cmentarza nierozerwalnie związane są z rozwojem Fabryki Wyrobów Lnianych i powstającej wokół niej osady fabrycznej. Na prośbę właścicieli fabryki, K.A. Dittricha i K. Hiellego władze archidiecezjalne w 1873 r. z upoważnienia Dziekana Dekanatu Grodziskiego cmentarz został poświęcony. Początkowo administrowali nim właściciele fabryki. W 1894 r. został przekazany władzom kościelnym, które zarządzają nim do dnia dzisiejszego. W 1991 r. cmentarz w Żyrardowie został wpisany do rejestru zabytków.

            XIX-wieczny Żyrardów to miejsce, w którym spotykali się ludzie różnych narodowości i wyznań religijnych. Łączyła ich praca w fabryce, a po śmierci wspólne miejsce spoczynku. Większą część cmentarza, zgodnie ze strukturą narodowościową mieszkańców miasta, przeznaczono dla katolików, mniejszą oddano ewangelikom i prawosławnym. Kwartały te nie zostały oddzielone od siebie w sposób trwały, tylko osobne bramy wskazują, iż leżą tu ludzie różnych wyznań.

Podsumowanie dotychczasowych akcji

Na terenie żyrardowskiego cmentarza spoczywają osoby związane z historią naszego miasta i kraju – powstańcy, żołnierze, prezydenci Żyrardowa, organizatorzy życia kulturalnego i społecznego, i ci najliczniejsi, którzy swoim życiem zasłużyli na pamięć przyszłych pokoleń. Wiele nagrobków to swego rodzaju dzieła sztuki, arcydzieła rzemiosła kamieniarskiego.

Zainicjowana w 2007 roku przez Stowarzyszenie „Fabryka Feniksa” akcja pod hasłem „Ratujmy naszą historię od zapomnienia”, organizowana przy współpracy z Prezydentem Miasta Żyrardowa, ma na celu stopniowe, konsekwentne odnawianie najstarszych i najcenniejszych nagrobków, będących częścią historii naszego miasta.

Do tej pory, dzięki zebranym funduszom oraz przekazanym przez prezydenta Żyrardowa środkom z budżetu miasta, udało się odnowić następujące nagrobki:
- grób Marie Marcellin, jedyny na żyrardowskim cmentarzu ślad rodu Dittrichów

- grób pierwszego burmistrza Żyrardowa, Józefa Procnera
- symboliczny grób poległego na Pawiaku wieloletniego prezydenta Żyrardowa, Edmunda Orlika
- krzyż na grobie J. Engela z 1896 r.
- dwie rzeźby nagrobne aniołków na grobach F.K. Schinzla z 1885 r. oraz M. Rüster z 1899 r.
- krzyże w kwaterze Grobu Nieznanego Żołnierza
- rzeźba anioła na grobie rodziny Kazibetów z 1907 r
- rzeźba mnicha na rodzinnym grobie Brzezińskich z 1938 r.

            Dotychczasowe cztery akcje, zorganizowane pod hasłem „Ratujmy naszą historię od zapomnienia” pokazały, że żyrardowianie potrafią jednoczyć się wokół cennych inicjatyw i razem zrobić coś ważnego na rzecz miasta, jego dziedzictwa i przyszłych pokoleń. Mamy nadzieję, że w tym roku będzie podobnie. Zachęcamy wszystkich odwiedzających 1 listopada groby swoich bliskich do udziału w akcji. Kwestujący zaopatrzeni będą w imienne identyfikatory i zaplombowane puszki z logo akcji.