Na terenie żyrardowskiego cmentarza spoczywają osoby związane z historią naszego miasta i kraju – powstańcy, żołnierze, prezydenci Żyrardowa, organizatorzy życia kulturalnego i społecznego, i ci najliczniejsi, którzy swoim życiem zasłużyli na pamięć przyszłych pokoleń. Wiele nagrobków to swego rodzaju dzieła sztuki, arcydzieła rzemiosła kamieniarskiego.
Zainicjowana w 2007 roku przez Stowarzyszenie „Fabryka Feniksa” akcja pod hasłem „Ratujmy naszą historię od zapomnienia”, organizowana przy współpracy z Prezydentem Miasta Żyrardowa, ma na celu stopniowe, konsekwentne odnawianie najstarszych i najcenniejszych nagrobków, będących częścią historii naszego miasta.
Do tej pory, dzięki zebranym funduszom oraz przekazanym przez prezydenta Żyrardowa środkom z budżetu miasta, udało się odnowić następujące nagrobki:
-
grób Marie Marcellin, jedyny na żyrardowskim cmentarzu ślad rodu Dittrichów
-
grób pierwszego burmistrza Żyrardowa, Józefa Procnera
-
symboliczny grób poległego na Pawiaku wieloletniego prezydenta Żyrardowa, Edmunda Orlika
-
krzyż na grobie J. Engela z 1896 r.
-
dwie rzeźby nagrobne aniołków na grobach F.K. Schinzla z 1885 r. oraz M. Rüster z 1899 r.
-
krzyże w kwaterze Grobu Nieznanego Żołnierza
-
rzeźbę anioła na grobie rodziny Kazibetów z 1907 r .
-
rzeźbę mnicha na rodzinnym grobie Brzezińskich z 1938 r.
Środki zebrane podczas tegorocznej kwesty przeznaczone zostaną na odnowienie nagrobka rodziny Tuszewskich. „Jest to wyjątkowo ciekawy nagrobek, jeden z najoryginalniejszych spośród znajdujących się na żyrardowskim cmentarzu – podkreśla Maria Badeńska – Stapp, Miejski Konserwator Zabytków w Żyrardowie. - Został wzniesiony na początku XX wieku, a jego elementami charakterystycznymi są postacie Świętej Rodziny w grocie oraz popiersie Św. Piotra, którego możemy rozpoznać po atrybutach - dwóch skrzyżowanych kluczach. W związku z bardzo złym stanem zachowania, nagrobek wymaga natychmiastowych prac konserwatorskich.”
Pięć dotychczasowych akcji, organizowanych pod hasłem „Ratujmy naszą historię od zapomnienia” pokazało, że żyrardowianie potrafią jednoczyć się wokół cennych inicjatyw i razem zrobić coś ważnego na rzecz miasta, jego dziedzictwa i przyszłych pokoleń. Mamy nadzieję, że w tym roku będzie podobnie. Zachęcamy wszystkich odwiedzających 1 listopada groby swoich bliskich do udziału w akcji.