Projekt INDUSTRIALNE MAZOWSZE, żyrardowskie cuda techniki-ekspozycja maszyn włókienniczych współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego 2007-2013.

Zakup zrealizowany został w ramach projektu „INDUSTRIALNE MAZOWSZE, żyrardowskie cuda techniki-ekspozycja maszyn włókienniczych”, dofinansowanego ze środków unijnych pochodzących z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego. Większość nabytych przez Miasto maszyn wpisana jest, decyzją Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, do rejestru zabytków ruchomych województwa mazowieckiego.

Maszyny staną w pofabrycznej hali na tyłach „Sklepu Wokulskiego”, którą Miasto wydzierżawiło na potrzeby organizacji Muzeum. Wśród maszyn, które będzie można już niebawem oglądać, zwiedzając Muzeum Lniarstwa w Żyrardowie, będą m.in. snowadło taśmowe, przewijarka, klejarka osnów, krosna, barwiarka (fular barwiarski), drukarka filmowa płaska typ FBO-25, suszarka tkanin typ Hamburg 1, kalander, sanforyzarka (wyciągalnica), taśmociąg, postrzygarka, suszarka– stabilizerka ramowa, duże krosno 100 W Saurer oraz urządzenie programujące do maszyn nicielnicowych. Większość z tych maszyn pochodzi z lat 70. i 80. XX wieku, ale są też znacznie starsze, takie jak np. wiertarka słupowa z roku ok. 1900 oraz tokarka pociągowa uproszczona z 1905 r.

,,Część maszyn zakupiona została w drodze licytacji komorniczej, a część bezpośrednio od likwidatora Fabryki Lnu Sp. z o.o. – wyjaśnia Jacek Grzonkowski, Naczelnik Wydziału Funduszy Europejskich Urzędu Miasta Żyrardowa. – Łączny koszt obu transakcji, to około 400 tys. zł. W całości podlega on refundacji w ramach unijnego dofinansowania, przyznanego Miastu na realizację projektu, którego całkowita wartość wynosi 588 235 zł. Poza prezentacją zakupionych maszyn, przewidujemy także przygotowanie ekspozycji, na którą składać się będą druki wielkoformatowe archiwalnych fotografii maszyn włókienniczych, prezentery informacyjne w języku polskim, angielskim oraz w języku Braille'a, a także urządzenia multimedialne.

Zgodnie z harmonogramem realizacji projektu, otwarcie Muzeum Lniarstwa w Żyrardowie, nastąpić ma jesienią tego roku. „Chcemy do tego czasu przygotować podstawową część ekspozycji – mówi prezydent Andrzej Wilk. – A z czasem, w miarę posiadanych środków finansowych, konsekwentnie wzbogacać ofertę placówki.”

Idea Muzeum Lniarstwa w Żyrardowie zrodziła się w latach 70-tych XX wieku, w związku z przypadającym w 1979 r. jubileuszem 150-lecia Miasta Żyrardowa i przemysłu lniarskiego. W 1978 r. powstał projekt statutu Muzeum oraz założenia scenariusza ekspozycji muzealnej, natomiast w 1979 r. przedstawiono Akt powołania Muzeum Lniarstwa. Na siedzibę Muzeum wybrano zabytkową willę Haupta, niestety w 1981 r. budynek został przekazany na potrzeby Szkoły Podstawowej Nr 1. W 1990 r., po opuszczeniu budynku przez szkołę, powrócono do planów utworzenia Muzeum Lniarstwa w Żyrardowie, jednak bez efektu.

„Cieszę się, że po 35 latach snucia planów, dzięki pozyskanemu dofinansowaniu z UE, idea powołania w Żyrardowie Muzeum Lniarstwa, wreszcie ma szansę zostać zrealizowana – mówi prezydent Andrzej Wilk. - Fabryka, która była sercem naszego Miasta już dziś niestety nie pracuje. Tym ważniejsze jest zatem, by zachować dla kolejnych pokoleń świadectwo tego, co było kolebką i przyczynkiem do powstania Żyrardowa. Bez tego stracimy nić łączącą nas z przeszłością i trudno będzie nam budować przyszłość.”

Muzeum Lniarstwa w Żyrardowie, utworzone – zgodnie z uchwałą Rady Miasta Żyrardowa – z dniem 1 czerwca br., to nowa instytucja kultury, której celem będzie ochrona, pielęgnowanie i upowszechnianie dziedzictwa kultury materialnej i niematerialnej Żyrardowa, a także czynne uczestniczenie w życiu kulturalnym miasta i budowaniu tożsamości lokalnej mieszkańców. Muzeum prowadzić będzie głównie działalność o charakterze naukowo-badawczym i kulturalno-oświatowym z zakresu historii lnu, dziejów przemysłu lniarskiego na ziemiach polskich i historii Miasta Żyrardowa. Instytucja czynnie włączy się w życie społeczno-kulturalne miasta, powiatu i regionu, docelowo obejmując też obszar Rzeczypospolitej Polskiej. Ze względu na charakter i rodzaj prowadzonej działalności Muzeum stanowić będzie wyjątkową atrakcję dla turystów z Polski i Europy. Brak podobnej placówki muzealnej na terenie Mazowsza, w połączeniu z nowoczesną formą prezentacji, stanowić będzie o głównych walorach tego projektu.

„Chcemy, by nasze Muzeum było ważnym instrumentem promocji i rozwoju Żyrardowa, daleko wykraczającym poza stereotypowo przyjęte formy aktywności dla tego typu placówek – podkreśla prezydent. – By była to nie tylko instytucja pielęgnująca pamięć o historii naszego Miasta, ale też wspierająca działania z zakresu sztuki i nauki, miejsce spotkań z ciekawymi osobistościami ze świata kultury, miejsce kontaktu z nowoczesnymi mediami, a wreszcie miejsce spotkania z przygodą. Naszą intencją jest, by Muzeum Lniarstwa stanowiło pomost i ogniwo, łączące naszą przeszłość z teraźniejszością i przyszłością. Chcemy, by była to nie tylko oferta atrakcyjnego sposobu spędzenia czasu wolnego, ale także narzędzie zachęcające do aktywnego uczestniczenia w życiu miasta i naszej społeczności lokalnej. Działając w tym duchu, już w najbliższych dniach planujemy ogłosić konkurs na projekt znaku graficznego (logo) Muzeum. Wszystkich zainteresowanych udziałem, zachęcamy do śledzenia strony internetowej Miasta, gdzie już niebawem opublikowany zostanie regulamin konkursu.”

Muzeum Lniarstwa w Żyrardowie nosić będzie imię Filipa de Girarda - francuskiego inżyniera, mechanika i wynalazcy m.in. maszyny do mechanicznego przędzenia lnu - maszyny, którą zastosowano w nowo powstałej fabryce w Rudzie Guzowskiej, pierwszego dyrektora technicznego, od którego nazwiska pochodzi nazwa Miasta Żyrardów.