W historii Polski strajkowały pielęgniarki, stoczniowcy, kolejarze, nauczyciele… Jednak jeszcze przed nimi jako pierwsi strajkowali żyrardowscy robotnicy pracujący w największych zakładach włókienniczych XIX-wiecznej Europy – w żyrardowskich Zakładach Lniarskich. A zaczęło się wszystko od kobiet – szpularek, które jako pierwsze powiedziały „nie”… Pierwszego dnia strajku, 23 kwietnia 1883 r., 245 robotnic żyrardowskiej fabryki lniarskiej nie przystąpiło do pracy na znak protestu, żądając m.in. podwyżki płac, skrócenia czasu pracy, godnego traktowania kobiet przez przełożonych oraz zakazu zatrudniania dzieci w fabryce. Strajk, w którym łącznie wzięło udział 8000 pracowników fabryki (do szpularek dołączyli następnie tkacze), mimo, że był krwawo tłumiony przez Kozaków oraz żołnierzy carskich, zakończył się zwycięstwem robotników.

Kwietniowy strajk szpularek, który jest jednym z najważniejszych wydarzeń w dziejach Żyrardowa i świadectwem walki o godne warunki pracy i prawa pracowników, był organizowany przez Stowarzyszenie Fabryka Feniksa już kilkakrotnie. Po pięcioletniej przerwie ponownie powraca na arenę kulturalną Miasta w odmienionej i rozwiniętej formie. Oprócz samej inscenizacji wybuchu i przebiegu strajku, na terenie Bielnika zostaną odtworzone fragmenty z życia robotników. Będzie można obejrzeć scenki rodzajowe ukazujące w jaki sposób dawni pracownicy Zakładów Lniarskich spędzali czas wolny po pracy, jak spędzali weekendy, jakie zadania domowe wykonywały kobiety, a jakie mężczyźni, czym zajmowały się w tym samym czasie ich dzieci… Będzie to rodzaj wprowadzenia do głównego wydarzenia, ukazujący przyczyny wybuchu strajku. Natomiast podczas inscenizacji historycznej wybuchu strajku zostaną ukazane najważniejsze wydarzenia z kwietnia 1883 r., które wpływały na jego przebieg. Na zakończenie wydarzania odbędzie się parada, która przejdzie ulicami Miasta. W przemarszu będą uczestniczyli zarówno mieszkańcy wcielający się w rolę szpularek i tkaczy, a także wojsko carskie oraz kozacka jazda konna. Całość wydarzenia rozegra się w godzinach 15:00-17:00, rozpocznie i zakończy na Bielniku.

Dołącz do Szpularek!

Stowarzyszenie liczy na wsparcie mieszkańców, którzy chcieliby wziąć udział w inscenizacji i poczuć klimat sprzed 130 lat wcielając się w rolę robotnika Zakładów Lniarskich – tkacza albo szpularki! Nie trzeba być aktorem, nie trzeba posiadać również specjalnych umiejętności. Do uczestnictwa zapraszani są wszyscy mieszkańcy, bez względu na wiek. Stowarzyszenie szuka zarówno dzieci, młodzieży, osób dorosłych, jak i starszych, także tych pracujących niegdyś w fabryce lniarskiej. Zaprasza również całe rodziny do spędzenia wolnego czasu w angażujący i czynny sposób. Oprócz dobrej zabawy jest to również wspaniała okazja do uczestniczenia w odmiennej formą lekcji lokalnej historii. Zapytania lub zgłoszenia można wysyłać na maila: jacek.czubak@muzeumlniarstwa.pl lub pod numerem telefonu 536 400 199. Osoby, które nie mogły przyjść na spotkanie organizacyjne, albo zdecydują się na uczestnictwo w inscenizacji na ostatnią chwilę, mogą dołączyć do grupy i przyjść w sobotę 1 października o godz. 13:00 do Muzeum Lniarstwa w Żyrardowie, ul. Dittricha 18.

Projekt „Inscenizacja historyczna Strajk Szpularek z 1883 r.” został dofinansowany w ramach otwartego konkursu na realizację zadania publicznego w zakresie kultury, sztuki, ochrony dóbr kultury i dziedzictwa narodowego w ramach obchodów Roku Filipa de Girarda w 100-lecie nadania Miastu Żyrardów praw miejskich, ogłoszonego przez Prezydenta Miasta Żyrardowa Wojciecha Jasińskiego.