Filip de Girard oczami artysty Przemysława Zamojskiego
W ramach Nocy Muzeów w Żyrardowie, w dniu 14 maja Galeria ,,Resursa” otworzyła wystawę Przemysława Zamojskiego ,,Filip de Girard – historia alternatywna”. Jednocześnie wydarzenie to rozpoczęło cykl wystaw odbywających się w Galerii ,,Resursa” w ramach obchodów Roku Filipa de Girarda w 100-lecie nadania Miastu Żyrardów praw miejskich. Wszystkie prezentowane prace zostały przygotowane specjalnie na tę właśnie okoliczność.
Przybyłych gości powitał kurator artystyczny galerii Zbigniew Kołaczek, który opowiedział o niezwykłej twórczości Przemysława Zamojskiego i o kulisach powstawania prezentowanej wystawy, która jest jednocześnie Nagrodą Specjalną Galerii ,,Resursa” w ubiegłorocznej edycji Ogólnopolskiego Konkursu Satyrycznego ,,Manufaktura Satyry”. Obecny na wernisażu artysta podzielił się z zebranymi swoimi fascynacjami historią naszego miasta, a w szczególności postacią Filipa de Girarda.
Kiedy w 1833 roku we wsi Ruda Guzowska zostaje uruchomiona pierwsza na ziemiach polskich fabryka lniarska, jej dyrektorem technicznym zostaje francuski inżynier i wynalazca Filip de Girard. Od jego nazwiska pochodzi nazwa późniejszego miasta powstałego z osady fabrycznej. Maszyny do mechanicznego przędzenia lnu – przędzarki oraz wyczesarki do lnu wynalezione przez Filipa de Girarda zrewolucjonizowały przemysł lniarski, czyniąc na przełomie XIX i XX wieku żyrardowską fabrykę największą fabryką tego typu w całej Europie. Ale ten genialny Francuz dokonał wielu wynalazków obejmujących swym zakresem różne dziedziny życia. Turbiny do odzyskiwania energii fal morskich, dynamometr, kondensator elektryczny, machina do rozwiązywania równań, meteorograf zapisujący zjawiska atmosferyczne, tremolofon - nowy rodzaj fortepianu, lampa hydrostatyczna, szkła matowe do lamp – to tylko niektóre z jego pomysłów.
Ta fascynująca postać stała się inspiracją do cyklu prac stworzonych przez Przemysława Zamojskiego, który stworzył alternatywną historię Filipa de Girarda. Autor pokazuje ,,Nieznane Wynalazki”, takie jak ,,peaceum mobile - maszyna do przędzenia snów”, ,,żyżarteum mobile – machina do rozwiązywania równań napędzana mechaniczną czesarką”, czy ,,girardilus mobilus – napędzany prasą do wytłaczania soku buraczanego”. Ta poetycka opowieść o szalonych, czasem absurdalnych wynalazkach osadzona jest w realiach naszego miasta. Artysta wykazuje się ogromną wiedzą historyczną, wciągając widza w rodzaj intelektualnego rebusa. Prace te pobudzają do refleksji, są również świetną rozrywką, pod warunkiem jednak, że odbiorca posiada minimalną wiedzę o historii zarówno samego Żyrardowa, jak i życiu Filipa de Girarda.
Najwięcej uwagi poświęca Przemysław Zamojski Filipowi de Girard, tworząc specjalnie na żyrardowską wystawę obszerny cykl rysunków poświęconych francuskiemu wynalazcy, uzupełnionym jeszcze o dodatkowy cykl poświęcony jego dzieciństwu pt. ,,Mały Filip”. Ale Żyrardów, to nie tylko postać pierwszego dyrektora fabryki lniarskiej. Stąd cykle ,,Książę Konstanty”, ,,Vampirki i Fakirki żyrardowskie + Lumpenproletariat”, ,,Nieznane obrazy z życia słynnych żyrardowian”. Są jeszcze ,,Szpularki”, będące zbiorem finezyjnych portretów żyrardowskich robotnic. Zamojski stworzył unikalny zbiór literacko-poetyckich dzieł mówiących o życiu ludzi, i tych sławnych, i tych często bezimiennych, którzy tworzyli historię naszego miasta. Jego prace rysowane lekką, finezyjną kreską są nie tylko do oglądania, ale również do czytania. Każdy rysunek został opatrzony słownym komentarzem, często rymowanym. To wszystko sprawia, że ta niezwykła wystawa na długo pozostanie w naszej pamięci, będąc niezwykłym wydarzeniem w szczególnym dla naszego miasta roku.
Wystawę uzupełniają portrety Filipa de Girarda innych autorów, które powstały w ramach kolejnych edycji Ogólnopolskiego Konkursu Satyrycznego ,,Manufaktura Satyry” w Żyrardowie. Są to: Halina Kuźnicka, Jacek Frąckiewicz, Andrzej Krawczak, Andre Pijet, Krzysztof Grządziel, Witold Mysyrowicz i Zbigniew Kołaczek.
Dla najmłodszych przygotowano konkurs ,,Co ty wiesz o Filipie de Girard i historii swojego miasta ?”. Dzieci miały okazję wykazać się wiedzą historyczną o Żyrardowie, która została nagrodzona atrakcyjnymi nagrodami. Uczestnicy Europejskiej Nocy Muzeów mieli również sposobność zwiedzić ekspozycję stałą w Galerii ,,Kręgielnia”. Wystawa ,,Miasto tkaczy i wizjonerów” przybliżyła zwiedzającym fascynującą, industrialną historię Żyrardowa. Tej nocy pracownicy Resursy wystąpili w historycznych, XIX-wiecznych strojach. Wielu odwiedzających chętnie się z nimi fotografowało, co stanowiło dodatkową atrakcję. Żartowano wręcz, że być w Żyrardowie, i nie sfotografować się z piękną szpularką, to tak jak być w Zakopanem i nie sfotografować się z misiem.
Wystawę prac Przemysława Zamojskiego oglądać można w żyrardowskiej Resursie do końca września. Zapraszamy!