Godne pożegnanie
Z wielkim żalem, a jednocześnie godnie i z najwyższymi honorami pożegnaliśmy majora Edwarda Dębińskiego, żołnierza Armii Krajowej, wieloletniego Prezesa Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Środowisko ,,Żaba" w Żyrardowie, lubianego przez młodzież nauczyciela i cenionego społecznika. Był wspaniałym, mądrym Człowiekiem, który przez całe życie pozostał wierny sprawom Ojczyzny i z wielkim zaangażowaniem pielęgnował pamięć o odwadze i bohaterstwie żołnierzy Polskiego Państwa Podziemnego.
Uroczystość pogrzebowa odbyła się w środę, 12 kwietnia, w kościele p.w. św. Karola Boromeusza. Edwarda Dębińskiego żegnała rodzina, koleżanki i koledzy ze Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Środowisko ,,Żaba” w Żyrardowie, którym kierował, społeczność ,,Elektryka” – szkoły, w której pracował, organizacje kombatanckie i społeczne, harcerze, przedstawiciele Samorządu Miasta i Powiatu, delegacje młodzieży i nauczycieli z miejskich szkół, sąsiedzi, znajomi, mieszkańcy Żyrardowa, którym bliskie były ideały pielęgnowane przez Pana majora.
Godną oprawę uroczystości pogrzebowej zapewniła Kompania Honorowa wystawiona przez 38. Sochaczewski Dywizjon Zabezpieczenia Obrony Powietrznej. O oprawę muzyczną nabożeństwa zadbało Towarzystwo Śpiewacze ,,Echo” oraz trębacz Michał Juszczak, usłyszeliśmy też pieśń ,,Biały krzyż” w interpretacji Stanisława Wasilewskiego.
Na cmentarzu mowę pożegnalną w imieniu Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Środowisko ,,Żaba” w Żyrardowie wygłosił Ryszard Wiśniewski, przybliżając sylwetkę kolegi. Salwę honorową w hołdzie żołnierzowi Armii Krajowej oddała Kompania Honorowa sochaczewskiego dywizjonu.
Odejście majora Edwarda Dębińskiego na wieczny spoczynek, to niepowetowana strata dla społeczności naszego miasta.
Dębiński Edward, „Sęp” – urodził się 11 kwietnia 1925 roku w Żyrardowie. W wieku 14 latek ukończył szkołę powszechną im St. Staszica. Walkę z okupantem rozpoczął już we wrześniu 1939 roku, jako współorganizator młodzieżowej, niepodległościowej organizacji konspiracyjnej „Mściciel”. W maju 1941 roku brał udział w zdemolowaniu lokalu organizacji Hitlerjugend w Żyrardowie. Gdy w październiku 1942 roku Niemcy aresztowali dowódcę „Mściciela”, został komendantem tej organizacji. W marcu 1943 roku nawiązał kontakt z Armia Krajową i wraz z pozostałymi członkami organizacji „Mściciel” wszedł w skład 8 plutonu, III kompanii Ośrodka AK „Żaba” Żyrardów. W dniu 15 czerwca 1943 roku złożył przysięgę Akowską i został dowódcą 1 drużyny 8 plutonu. Działał również w wywiadzie Ośrodka. 16 lipca 1943 roku ukończył konspiracyjną Szkołę Podchorążych i został awansowany na stopień kaprala podchorążego. W lipcu 1944 roku zorganizował patrol dywersyjny III kompanii, z którym brał udział w akcji Burza. Od grudnia 1944 roku pełnił funkcje dowódcy 8 plutonu i oficera wywiadu kompanii. W styczniu 1945 roku awansował na stopień podporucznika i pozostał w konspiracji. Działał w organizacji „NIE”, a następnie w Delegaturze Sił Zbrojnych na Kraj oraz w Zrzeszeniu „Wolność i Niezawisłość”, za co po wojnie był represjonowany.
W 1951 roku ukończył Liceum Elektryczne i otrzymał nakaz pracy w Żyrardowskich Zakładach Przemysłu Lniarskiego, w których, do 1955 roku, pełnił funkcję mistrza. W 1957 roku uzyskał tytuł inżyniera-elektryka. Pozwoliło Mu to podjąć pracę nauczyciela w Zespole Szkół Zawodowych w Żyrardowie, którą kontynuował aż do przejścia na emeryturę. W 1975 roku ukończył studia na Politechnice Warszawskiej i otrzymał tytuł mgr inż. elektryka. W 1990 roku był organizatorem Środowiska Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej „Żaba” w Żyrardowie i po pewnym czasie został jego przewodniczącym. Funkcję tę pełnił do śmierci. W międzyczasie, bo we wrześniu 1956 roku, został awansowany na stopień kapitana, a w 2001 roku na stopień majora. Od 2005 roku pełnił funkcję Przewodniczącego Powiatowej Rady do Spraw Kombatantów. Brał czynny udział w uroczystościach patriotycznych mających miejsce z Żyrardowie, a treść wygłaszanych przez Niego przemówień najlepiej unaoczniała jak istotne dla Niego było kultywowanie tradycji narodowej, pielęgnowanie polskości oraz rozwój świadomości obywatelskiej dotyczącej bohaterskiej walki o niepodległość żołnierzy AK Ośrodka „Żaba”, szczególnie młodzieży.
Edward Dębiński był niezwykle czynnym działaczem społecznym. Jego inicjatywą było nazwanie wielu ulic w Żyrardowie nazwiskami bohaterskich żołnierzy AK oraz budowa pomnika Armii Krajowej. Środowisko ŚZŻAK „Żaba”, któremu przewodniczył, wnioskowało o wpisanie do Rejestru Zabytków „Willi Wanda”, tj. siedziby hitlerowskiej policji ochronnej „Schupo” będącej w latach okupacji miejscem kaźni mieszkańców Żyrardowa oraz skutecznie postulowało o wmurowanie tablic pamiątkowych na ścianie budynku „willi dyrektorskiej” który po wyzwoleniu był miejscem kaźni patriotów polskich, gdyż siedzibę w nim miały Komenda MO i UB, a także poświęconych rozstrzelanym przez hitlerowców żołnierzom AK Ośrodka „Żaba”: Leszkowi i Sławkowi braciom Cudnym oraz Eugeniuszowi Janaszowi „Kurtowi” i Edwardowi Tomaszewskiemu „Asesorowi”.
Jako kombatant AK, biorący czynny udział w walce z okupantem, major Edward Dębiński „Sęp” swą rozległą wiedzę i bogate wspomnienia zawarł w pierwszym i jak na razie jedynym i całościowym opracowaniu dotyczącym konspiracyjnej działalności w naszym Mieście i okolicy organizacji niepodległościowych, tj. w opracowaniu „Żyrardowski Ośrodek ZWZ AK” (Żyrardów 2002 r.). Był także autorem opracowań „Żyrardowski Ośrodek ZWZ AK Załącznik” (Żyrardów 2013 r.) oraz „Mściciel” (Żyrardów 2014 r.). Opisał w nich nie tylko szczegółową strukturę oddziałów Armii Krajowej tworzących Ośrodek „Żaba”, ale również życiorysy dowódców tego Ośrodka. Przedstawił przebieg najważniejszych akcji przeprowadzonych przez żyrardowskich żołnierzy AK oraz funkcjonowanie organizacji niepodległościowych w Żyrardowie po zakończeniu działań wojennych na naszym terenie.
Major Edward Dębiński „Sęp” zmarł w Żyrardowie 8 kwietnia 2017 roku. Pochowany został w grobie rodzinnym na miejscowym cmentarzu.