- Fabryka, która była sercem naszego Miasta już dziś niestety nie pracuje. Tym ważniejsze jest zatem, by zachować dla kolejnych pokoleń świadectwo tego, co było kolebką i przyczynkiem do powstania Żyrardowa. Bez tego stracilibyśmy nić łączącą nas z przeszłością i trudno byłoby nam budować przyszłość – podkreślał w swym wystąpieniu Andrzej Wilk. – Aktualna oferta Muzeum stanowi punkt wyjścia do dalszych prac archiwizujących i dokumentujących dzieje naszej fabryki. Mam nadzieję, że Muzeum Lniarstwa spełni oczekiwania mieszkańców Żyrardowa, że będzie to placówka chroniąca i promująca dziedzictwo naszego Miasta, historię tysięcy ludzi, którzy tworzyli i pracowali w fabryce. A dla osób odwiedzających Żyrardów będzie wyjątkową atrakcją turystyczną, unikalną w skali kraju, a nawet Europy.

Patronem Muzeum Lniarstwa w Żyrardowie jest Filip de Girard, francuski inżynier mechanik, wynalazca m.in. maszyny do mechanicznego przędzenia lnu - maszyny, którą zastosowano w nowo powstałej fabryce w Rudzie Guzowskiej. Był pierwszym dyrektorem technicznym, od którego nazwiska pochodzi nazwa Miasta Żyrardowa.

Uroczystość otwarcia Muzeum Lniarstwa uświetnili swą obecnością Philippe Girbal - prezes Towarzystwa Przyjaciół Muzeum Filipa de Girarda w Lourmarin, Rafał Nadolny - Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków oraz przedstawiciele lokalnych władz samorządowych: Wojciech Jasiński – przewodniczący Rady Powiatu Żyrardowskiego, Wojciech Szustakiewicz – Starosta Powiatu Żyrardowskiego, Krzysztof Ciołkiewicz – Wicestarosta Powiatu Żyrardowskiego oraz Bogdan Zieliński – przewodniczącego Rady Miasta Żyrardowa.

Prezydent Andrzej Wilk witając gości, szczególnie gorąco powitał byłych pracowników Zakładów Lniarskich. - To miejsce stworzyliśmy z myślą przede wszystkim o Was – podkreślił - by nie zaprzepaścić waszego dorobku i pielęgnować pamięć o waszej ciężkiej pracy.

Równie serdecznie gospodarz spotkania powitał przedstawicieli firm sąsiadujących z Muzeum Lniarstwa, a w szczególności firm kontynuujących lniarskie tradycje Żyrardowa. Na uroczystość przybyli również Mirosław Wacławek oraz Państwo Sławomira i Czesław Michałowscy – którzy po upadku Zakładów Lniarskich utworzyli na bazie fabryki własne przedsiębiorstwo – Fabrykę Wyrobów Lnianych, która jeszcze dwa lata temu właśnie w tym miejscu i na tych maszynach produkowała znane i cenione produkty lniane. Prezydent skorzystał z okazji, by oficjalnie podziękować Mirosławowi Wacławkowi za pomoc w nabyciu parku maszynowego oraz za przychylność i wsparcie merytoryczne podczas przygotowywania muzealnej ekspozycji.

Nie byłoby Muzeum Lniarstwa w Żyrardowie, gdyby nie ludzie, którzy przyczynili się do jego stworzenia i którzy przez kilka miesięcy od czasu powołania przez Radę Miasta Żyrardowa tej nowej instytucji kultury ciężko pracowali nad przygotowaniem muzealnej ekspozycji. Dlatego, zanim nastąpiło oficjalne otwarcie Muzeum, poprzez symboliczne przecięcie wstęgi, prezydent przedstawił te osoby, dziękując za dotychczasową współpracą:

Jacek Grzonkowski – naczelnik Wydziału Funduszy Europejskich Urzędu Miasta Żyrardowa, pełnomocnik prezydenta ds. Muzeum Lniarstwa. To on opracował program ,,Industrialne Mazowsze”, w ramach którego pozyskał środki unijne na zakup maszyn i przygotowanie muzealnej ekspozycji.

Maria Badeńska – Stapp, Miejski Konserwator Zabytków w Żyrardowie. To dzięki staraniom Pani konserwator Wojewódzki Mazowiecki Konserwator Zabytków wpisał maszyny do rejestru zabytków ruchomych województwa mazowieckiego, co zwiększyło szanse na pozyskanie dofinansowania do zakupu maszyn.

Autorzy prezentowanej w Muzeum ekspozycji ,,Żyrardów. Miasto lnem tkane”:

Barbara Rzeczycka (etnograf), Maria Badeńska - Stapp i Jacek Grzonkowski, którzy przygotowali ekspozycję od strony merytorycznej,

Anna Skołożyńska - Cieciera (architekt), która zaprojektowała wystawę.

Pracownicy placówki:
Jacek Czubak – kierownik działów Muzeum Lniarstwa, który pracę w Muzeum traktuje jako swoją misję, poświęcając się jej bez reszty.

Wiesław Jagiełło (były wieloletni pracownik fabryki, który wie wszystko o prezentowanych w Muzeum maszynach) oraz Milena Borowska i Eryk Wawrzyniak. To właśnie oni zajęli się konserwacją maszyn i przygotowaniem ich do ekspozycji.

Przy tej okazji warto wspomnieć również o nieocenionej współpracy Miasta z Narodowym Instytutem Dziedzictwa na etapie tworzenia Muzeum. Eksperci z NID przygotowali opracowania dotyczące wartości zespołu maszyn i materiałow archiwalnych będących w posiadaniu Muzeum, zawierające też wytyczne co do postępowania z tymi zasobami.     

Prezydent podziękował także młodzieży ze Stowarzyszenia Fabryka Feniksa, która z wielkim zaangażowaniem, zupełnie bezinteresownie, pomagała przygotować Muzeum do otwarcia, angażując się także w organizację wydarzeń towarzyszących, jakie odbyły się w kolejnych dniach.

Do symbolicznego przecięcia wstęgi prezydent Andrzej Wilk zaprosił Philippa Girbala z Lourmarin, rodzinnego miasta patrona Muzeum, Filipa de Girarda oraz Rafała Nadolnego, Wojewódzkiego Mazowieckiego Konserwatora Zabytków.

Od tego momentu Muzeum Lniarstwa służy mieszkańcom i gościom odwiedzającym nasze miasto. Wielu z nich odwiedziło placówkę już 11 i 12 października, uczestnicząc w wydarzeniach przygotowanych na okoliczność otwarcia Muzeum.

W sobotę odbył się niezwykle nastrojowy koncert Gordona Haskella, podczas którego ponad czterystuosobowa publiczność miała okazję nie tylko kontemplować muzykę, ale też przekonać się o wielkim potencjale industrialnej przestrzeni, w jakiej ulokowane jest Muzeum. Zanim rozpoczął się koncert Gordona Haskellakilka utworów zagrał żyrardowski zespół ,,Len", wprowadzając publiczność w melancholijny nastrój. Zespół wystąpił w składzie: Magdalena Grochowska(wokal), Janusz Grochowski (gitara basowa), Jarosław Szafaryn (piano), Marcin Krynicki (gitara elektryczna i akustyczna) i Robert Dudkiewicz (perkusja).

fot. Aleksandra Markiewicz

W niedzielę natomiast zaprezentowano dwie wystawy. Jedną z nich jest ,,Powrót obrusów”, na której wyeksponowane zostały obrusy udostępnione przez mieszkańców Żyrardowa, pochodzące z żyrardowskich Zakładów Lniarskich. Druga wystawa, to pokłosie konkursu fotograficznego ,,Zakłady Lniarskie wczoraj i dziś”. W jednej z pofabrycznych hal zaprezentowano fotografie współczesnej architektury poprzemysłowej Żyrardowa. Konkurs i wystawę zrealizowała nieformalna grupa ,,Fotoplastikon” dzięki dofinansowaniu zdobytemu przez Lokalną Organizację Turystyczną Mazowsza Zachodniego z programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich – Mazowsze Lokalnie. Oto laureaci konkursu: Dagmara Fiszer – I miejsce za fotografię ,,Wieża Starej Przędzalni”, Julia Horszwald – II miejsce za fotografię ,,Bielnik”, Marek Szcześniewski – III miejsce za fotografię ,,Tu był tor”. Tego dnia na terenie Muzeum odbyła się również ,,Gra o Złotą Szpulkę”, czyli edukacyjna gra historyczna o tradycji przemysłu lniarskiego w Żyrardowie. Realizacją projektu zajęła się nieformalna grupa ,,Żyrardowska cegła”, a dofinansowanie na to przedsięwzięcie zdobyło Stowarzyszenie Fabryka Feniksa również z programu FIO – Mazowsze Lokalnie. Laureatami ,,Gry o Złotą Szpulkę” zostali: Weronika Wasiak, Katarzyna Rozwadowska i Amelia Szkolmowska.

fot. Aleksandra Markiewicz

Niezwykle efektownym wydarzeniem zamykającym trzydniowe święto związane z otwarciem Muzeum Lniarstwa był pokaz mody sukni lnianych zaprojektowanych kilka lat temu na zlecenie Miasta Żyrardowa przez Xymenę Zaniewską. Piękne modelki w barwnych kreacjach znakomicie prezentowały się na tle surowych pofabrycznych murów, w świetle kolorowych reflektorów.

Po tych wyjątkowych wydarzeniach, promujących naszą nową placówkę kulturalną, nie pozostaje już nic innego, jak zaprosić wszystkich zainteresowanych do Muzeum Lniarstwa, które czynne jest od wtorku do niedzieli w godzinach 10.00 – 15.00. Możliwe jest też zwiedzenie Muzeum w dogodnym terminie i czasie, po uprzednim umówieniu się z kierownikiem, Jackiem Czubakiem (tel. 536 400 199).

fot. Zuzanna Siemińska