***

Przemówienie prezesa Edwarda Dębińskiego:

Komendant Sił Zbrojnych w kraju, rozwiązując Armię Krajową, dał jej żołnierzom rozkaz działania w celu odzyskania pełnej niepodległości przez Polskę, jednocześnie zaznaczył, że każdy w tym działaniu musi być sam sobie dowódcą. Wypełniając ten rozkaz AK-owcy przyjęli różne kierunki działalności. Jedni prowadzili w dalszym ciągu walkę partyzancką, czekając na pomoc aliantów. Drudzy, nie wierząc w III wojnę światową i licząc się z długą okupacją komunistyczną, podjęli działalność cywilną, aby nie pozwolić na wynarodowienie Polaków, zostali nauczycielami. Inni rozpoczęli prace w aparacie politycznym, aby rozsadzać go od środka.

Nie była to łatwa działalność, bo NKWD i jego polska agenda śledziła wszystkie przejawy życia Polaków. Trzeba było być bardzo ostrożnym. Wielu zapłaciło za tę działalność więzieniem, torturami, a nawet życiem.

W 1956 r. nastąpiła tzw. odwilż. Odsunięto od władzy komunistów przyniesionych na rosyjskich bagnetach, a władzę przejęli komuniści z Armii Ludowej i PPR-u. Zelżał terror, rozwiązano MBP, następowało powolne rozluźnianie komunistycznego ucisku.

W latach 80. XX wieku zaczęły powstawać środowiska AK-owskie, najczęściej w ZBoWiD, a na początku 1990 r. powstał Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej.

20 kwietnia 1990 r. na zgromadzeniu AK-owców z Żyrardowa i okolic powołano środowisko ,,Żaba” Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, którego zostałem prezesem.

W okresie 25-letniej działalności przeprowadziliśmy weryfikację około 300 AK-owców i wystąpiliśmy o wydanie zaświadczeń o uprawnieniach kombatanckich.

Dla wszystkich AK-owców z naszego środowiska wystąpiliśmy o odznaczenie Krzyżem Armii Krajowej i Odznaką Weterana Walk o Niepodległość oraz Odznaką Pamiątkową ,,Akcji Burza”, a dla tych, którzy byli w partyzantce lub w dywersji o Krzyże Partyzanckie.   

Dla ponad 170 AK-owców wystąpiliśmy o awanse na stopień podporucznika i około 50 wniosków na wyższe stopnie oficerskie przesłaliśmy do MON.

Wydaliśmy sześć publikacji o historii Armii Krajowej.

Z naszej inicjatywy Rada Miasta nadała osiemnastu ulicom w Żyrardowie nazwy związane z działalnością Armii Krajowej, a jedną ulicę nazwano nazwiskiem bojowca Gwardii Ludowej.  

Również z naszej inicjatywy powstał w Żyrardowie pomnik Armii Krajowej, umieszczono dwie tablice pamiątkowe i dwa obeliski.

W ramach naszej działalności organizujemy obchody rocznicowe i bierzemy udział w obchodach świąt państwowych.

Nasze plany na dalszą działalność:
- wydanie trzech publikacji,
- ufundowanie dwóch lub trzech tablic w miejscach pamięci narodowej,
- wystąpienie o uhonorowanie kolejnych żołnierzy Armii Krajowej poprzez nazwanie ich nazwiskami ulic w mieście lub powiecie,
- prowadzenie dalszej pracy dla naszego środowiska.