Kolejne miasta i gminy w Polsce podnoszą opłaty za odbiór i zagospodarowanie odpadów. W tej chwili Żyrardów ma najniższe stawki w okolicy. Jednak otrzymujemy informacje o drastycznym wzroście kosztów zagospodarowania odpadów na terenie Mazowsza, co jest niezależne od działań i decyzji samorządów. Urząd Miasta Żyrardowa rozważa jak najkorzystniejsze rozwiązania dla mieszkańców, tak aby nadal utrzymać najniższą cenę w rejonie za odpady. Wszyscy natomiast musimy zadbać o lepszą segregację odpadów. Właściwa selekcja ma bowiem wpływ na koszty, jakie ponosi każdy z nas.           

Od 2018 roku ruszyła w gminach fala podwyżek opłat za wywóz i zagospodarowanie odpadów komunalnych. Sięgają one od kilkudziesięciu do ponad 100 procent. Dzieje się tak właściwie wszędzie tam, gdzie ogłaszane są nowe przetargi. Niektóre gminy unieważniają przetargi, gdyż po otwarciu ofert okazuje się, że stawka za odpady zbierane selektywnie wynosi ponad 40 zł od osoby za miesiąc. Inne gminy, po doświadczeniach powtarzania kolejnych przetargów, decydują się na podniesie stawki opłaty dla mieszkańców, gdyż zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa Gminy nie mogą dopłacać z budżetu do systemu gospodarowania odpadami komunalnymi. Według ustawodawcy ma być to system samofinansujący się czyli pochodzący tylko i wyłącznie z opłat właścicieli nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy. Jedyne zwolnienia w części z opłaty za gospodarowanie odpadami, jakie przewiduje ustawodawca dotyczą rodzin wielodzietnych (obecnie Miasto Żyrardów dopłaca miesięcznie 5 zł do każdego członka rodziny wielodzietnej).

Ostatnio radykalna podwyżka miała miejsce w Radziejowicach – mieszkańcy zapłacą od stycznia 2020 roku 33,86 zł od osoby za odpady segregowane i 67,72 zł od osoby za odpady niesegregowane. Analogiczna sytuacja ma miejsce w Wiskitkach, gdzie mieszkańcy płacą za odpady segregowane 33,63 zł od osoby i 67,50 zł za odpady niesegregowane. Znaczną podwyżkę ogłoszono także w Łodzi. Od 1 stycznia 2020 r. opłata za śmieci segregowane wzrośnie z 13 zł do 24 zł od osoby a za śmieci niesegregowane z 22 zł do 48 zł za osobę. Należy przy tym zwrócić uwagę, że Łódź jest w innym regionie gospodarki odpadami, wyznaczonym przez sejmik województwa i ceny jakie do tej pory dyktowała instalacja znacznie odbiegały od tych na Mazowszu.

Poniżej przedstawiamy Państwu dane w formie tabeli, dla porównania stawek za odbiór i zagospodarowanie odpadów w Żyrardowie na tle innych miast w regionie:   

Wzrosły koszty utylizacji odpadów niesegregowanych

Miasto Żyrardów po ogłoszonym w marcu 2019 roku przetargu na odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych posiada umowę z Wykonawcą na okres 1,5 roku, która obowiązuje do końca grudnia 2020 roku. Obecnie stawka za odpady segregowane wynosi 22 zł od osoby za miesiąc oraz 44 zł/os./m-c za odpady niesegregowane. Jednakże z końcem minionego roku Wykonawca zasygnalizował drastyczny wzrost stawek przyjęcia odpadów zmieszanych do Regionalnej Instalacji Przetwarzania Odpadów Komunalnych (RIPOK), co oznacza znaczny wzrost kosztów wykonania usługi wywozu odpadów z terenu naszego miasta, na który główny wpływ ma koszt utylizacji odpadów niesegregowanych (stanowiących przeważającą część odpadów zbieranych od mieszkańców). Poprzednio opłata za przyjęcie do RIPOK 1 tony odpadów niesegregowanych wynosiła 570 zł, natomiast w grudniu 2019 r. RIPOK poinformowała Operatora, że stawka wzrośnie do kwoty 845 zł/tonę.

Jako główny powód podwyżek w Polsce należy wskazać rosnące ceny energii, transportu i zwiększenie tzw. „opłaty środowiskowej”. Ta ostatnia wzrosła od 2012 r. 7-krotnie, jest ustalana w drodze Rozporządzenia Rady Ministrów i waloryzowana w drodze obwieszczenia Miniasta Środowiska. Obecnie wynosi 270 zł/tonę w przypadku składowania odpadów. Właściciele instalacji do przetwarzania odpadów wskazują także jako przyczynę podwyżki opłat za utylizację odpadów podniesienie opłat przez firmy spalające paliwa alternatywne (pochodzące z przetworzenia odpadów komunalnych np. cementownie) oraz dodatkowe koszty wdrożenia wizyjnego systemu kontroli miejsc magazynowania odpadów i konieczność wyposażenia instalacji w zaawansowane systemy przeciwpożarowe. Te ostatnie wymogi są wynikiem nowelizacji ustawy o odpadach oraz ustawy o inspekcji ochrony środowiska.

Obecnie Urząd Miasta rozważa wdrożenie rozliczeń najkorzystniejszych dla mieszkańców,   aby stawki za odbiór odpadów były konkurencyjne w stosunku do innych miast w regionie.

Samorządy łączą siły, by zahamować wzrost opłat

Gminy są zaniepokojone problemami występującymi w zakresie funkcjonowania systemu gospodarki odpadami. Drastycznie rosnące kosztu odbioru, zagospodarowania i unieszkodliwiania odpadów komunalnych przekładają się na wzrost opłat ponoszonych przez mieszkańców. Bezpośredni wpływ na zaistniałą sytuację ma m.in. niewielka konkurencyjność wśród firm zajmujących się wywozem odpadów oraz niewystarczająca liczba instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych. Samorządy podejmują próby łączenia wspólnych sił i wnoszą o zmiany w zapisach ustawy o utrzymaniu czystości i porządku kierując swoje stanowiska do Prezesa Rady Ministrów, Marszałka Sejmu i Senatu RP, Wojewodów i Marszałków Województw, Ministra Środowiska oraz Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Zmiany, o które wnoszą gminy to przede wszystkim podjęcie działań w celu spowolnienia dynamiki wzrostu opłaty marszałkowskiej tzw. „środowiskowej”, określenie górnych stawek opłaty za gospodarowanie 1 tony poszczególnych frakcji odpadów komunalnych obowiązujących w instalacjach, zwiększenie skuteczności powrotu opakowań do producenta, umożliwienie samorządom tworzenia wspólnych z innymi gminami instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych z możliwie uproszczoną procedurą z dofinansowaniem z budżetu państwa w co najmniej 50%.

Po stronie mieszkańców jest właściwa selekcja odpadów

Pragniemy jednocześnie zaapelować do mieszkańców naszego Miasta o większą dbałość dot. segregacji odpadów w swoich gospodarstwach domowych. Z danych przedstawianych przez Inspekcję Ochrony Środowiska wynika, że poziom zbiórki selektywnej, jeśli chodzi o jakość odpadów, jest na dramatycznie niskim poziomie. 50% to są odpady nienadające się do niczego i nadal należy prowadzić działania zmierzające do doskonalenia zarządzania odpadami ale nie będzie to możliwe bez zaangażowania społeczności lokalnej, która te odpady produkuje. W praktyce lepsza segregacja odpadów to gwarancja odzysku i recyklingu poszczególnych frakcji odpadów w instalacjach, gdzie koszt zagospodarowania odpadów jest zdecydowanie niższy w porównaniu do instalacji, gdzie przyjmowane są odpady niesegregowane (zmieszane).